Vanaf 2025 zal de Belastingdienst scherper handhaven op situaties van evidente schijnzelfstandigheid, aangezien het handhavingsmoratorium op de wet DBA zal worden opgeheven. Hoewel er in de praktijk niet ontzettend veel zal veranderen, is het, als je met zelfstandigen werkt, wel belangrijk dat je weet hoe je een arbeidsrelatie op de juiste manier kwalificeert. In dit artikel lees je wat er precies verandert en hoe jij kunt anticiperen.
Over de wet DBA
In 2016 is de wet DBA ingevoerd met het doel om meer duidelijkheid te geven over hoe arbeidsrelaties gekwalificeerd moeten worden en om schijnzelfstandigheid te voorkomen. Maar de wet bracht niet de duidelijkheid die nodig was en zorgde meteen voor veel onrust bij organisaties, opdrachtgevers en zzp’ers.
Schijnzelfstandigheid is een situatie waarin iemand op papier als zzp’er werkt, terwijl deze persoon in werkelijkheid als werknemer aangenomen had moeten worden.
Vanwege de onrust in de markt werd het handhavingsmoratorium ingesteld. Concreet houdt dit in dat de Belastingdienst niet actief controleert, en ook niet met terugwerkende kracht boetes oplegt, tenzij er sprake is van kwaadwillendheid of de Belastingdienst een zogenaamde aanwijzing heeft afgegeven. Met deze aanwijzing heb je als onderneming de tijd om de arbeidsrelatie opnieuw vorm te geven om schijnzelfstandigheid te voorkomen.
Lees meer over wat de DBA-wetgeving voor jou als opdrachtgever betekent in ons artikel.
Belangrijke wijzigingen in de zzp-wetgeving in 2025
Nu, negen jaar na de invoering van de wet, is besloten het handhavingsmoratorium op te heffen. Wat opnieuw voor onrust heeft gezorgd in de markt, vanwege de onzekerheid en angst voor boetes en naheffingen. Als reactie hierop heeft de Tweede Kamer onlangs verschillende belangrijke moties aangenomen, waaruit blijkt dat er sprake zal zijn van een ‘zachte landing’ en de focus vooral ligt op het voorkomen van misstanden en het aanpakken van extreme gevallen van schijnzelfstandigheid.
Dit betekent dat de Belastingdienst zich zal richten op problematische gevallen zoals gedwongen zelfstandigheid, onderbetaling, evidente schijnzelfstandigheid en arbeidsmigratieconstructies. Hierdoor krijgen bedrijven en zzp'ers de ruimte om hun samenwerking voort te blijven zetten zonder angst voor boetes en naheffingen.
Voor de zelfstandigen die via Temper werken is geen sprake van wantoestanden of misstanden. Zelfstandigen die via Temper werken, doen dit volledig vrijwillig – er is dus geen sprake van gedwongen zelfstandigheid. Daarnaast verdienen ze altijd ruim boven het wettelijk minimumloon, hebben ze de vrijheid om zich te laten vervangen, kunnen ze onderhandelen over hun tarief, werken ze altijd voor meerdere opdrachtgevers en dragen zij zelf het commercieel risico. Deze factoren zijn duidelijke aanwijzingen dat er sprake is van zelfstandig ondernemerschap.
Heb jij als opdrachtgever twijfels over hoe je kunt bepalen wat de juiste arbeidsrelatie is? Lees ons blog over het bepalen van de juiste arbeidsrelatie inclusief een handige scorecard.
Wat zijn de implicaties van deze nieuwe regels voor opdrachtgevers?
De regels zzp 2025 brengen voor opdrachtgevers een paar belangrijke aandachtspunten met zich mee.
Het belangrijkste verschil is dat de Belastingdienst per januari 2025, direct maar zonder terugwerkende kracht, naheffingen voor loonheffing en boetes zou kunnen opleggen bij schijnzelfstandigheid. Deze naheffingen gelden alleen voor de periode vanaf 1 januari 2025, en de zzp'ers worden niet beboet.
Opdrachtgevers kunnen een verzuimboete krijgen van tien procent van de verschuldigde inkomstenbelasting, met een maximum van 5514 euro. Voor opdrachtgevers betekent dit daarom dat ze alert moeten zijn op hoe ze zzp'ers inzetten binnen hun organisatie. Het is belangrijk om ervoor te zorgen dat er geen sprake is van een arbeidsrelatie die door de Belastingdienst als loondienst kan worden aangemerkt.
Wat het daadwerkelijke risico is op naheffingen en boetes, lees je hieronder.
Wat is het risico op naheffingen en boetes van de Belastingdienst?
Voordat de Belastingdienst naheffingen kan opleggen bij schijnzelfstandigheid (altijd pas vanaf het jaar dat het handhavingsmoratorium wordt opgeheven), moet eerst worden vastgesteld dat er sprake is van een arbeidsovereenkomst tussen de opdrachtgever en opdrachtnemer. In de praktijk blijkt dit vaak een ingewikkeld proces te zijn waarbij de exacte aard van de relatie tussen opdrachtgever en opdrachtnemer beoordeeld moet worden.
De Belastingdienst heeft daarbij aangegeven controles uit te voeren volgens het zogenoemde schillenmodel. Wat kort gezegd inhoudt dat wanneer een organisatie bij de eerste controle kan aantonen dat ze actief maatregelen neemt tegen schijnzelfstandigheid, de Belastingdienst niet meteen verder onderzoek zal doen ('niet door naar de volgende schil’).
Lees in dit artikel welke stappen je kan nemen om de eerste schil goed in te richten.
Hoe voorkom ik schijnzelfstandigheid?
Het voorkomen van schijnzelfstandigheid begint met duidelijkheid. Voldoet de opdracht nog steeds aan de voorwaarden om iemand als zelfstandige in te huren? Er zijn in totaal negen criteria opgesteld, de zogenoemde gezichtspunten, waar de Belastingdienst naar zal kijken om te bepalen of er sprake is van schijnzelfstandigheid. Deze gezichtspunten worden holistisch getoetst. Dit betekent dat voor elke zaak alle gezichtspunten samen in overweging worden genomen.
Dit is een belangrijke nuance, want soms wijst één criterium meer op een werknemersrelatie, en een ander op een opdrachtrelatie. Daarom wordt de zaak als geheel beoordeeld om te bepalen welke factoren het zwaarst wegen.
Bekijk de volledige lijst met alle negen gezichtspunten en toepassingen in ons blogartikel of via onze handige scorecard.
En wat als een zzp’er dezelfde werkzaamheden uitvoert als de vaste werknemers?
Veel ondernemers werken met zzp’ers die werkzaamheden uitvoeren die ook door het eigen personeel worden uitgevoerd en vragen zich hierbij af of er sprake is van schijnzelfstandigheid. Als een barista in een koffiebar hetzelfde werk doet als het vaste personeel, kan dit inderdaad ‘inbedding van werk’ zijn – het werk van de professional komt sterk overeen met het werk van de werknemers. Maar dat betekent nog niet dat de werker ook is ingebed. Bij de werker zijn er verschillende omstandigheden van belang om te bepalen of er sprake is van schijnzelfstandigheid, denk aan:
- De zelfstandige beslist zelf of deze een opdracht wel of niet aanneemt
- De zelfstandige kan zelf onderhandelen over het uurtarief
- De zelfstandige kan vervanging zoeken
- De zelfstandige gedraagt zich als commercieel ondernemer en draagt zelf het commerciële risico als bijvoorbeeld een factuur niet wordt betaald.
Het gaat dus niet alleen om het inbedding van werk – er zijn veel meer omstandigheden van belang om te bepalen of er sprake is van schijnzelfstandigheid. Ontdek hoe al deze omstandigheden eruit zien in ons artikel: Hoe bepaal je de juiste arbeidsrelatie met de arbeidskrachten binnen jouw organisatie?
Hoe beschermt Temper opdrachtgevers?
Temper heeft verschillende maatregelen genomen om ervoor te zorgen dat er ook echt buiten dienstverband gewerkt kan worden. Om zo schijnzelfstandigheid te voorkomen en opdrachtgevers én opdrachtnemers te beschermen. Zo kan een zelfstandige die via het platform van Temper werkt zich altijd vrij laten vervangen, zowel via het platform als buiten het platform om. Wat een belangrijke indicatie is voor zelfstandig ondernemerschap. Daarnaast is Temper het enige platform in Nederland dat gebruikmaakt van de 660-urenregeling. Deze regeling, die in overleg met de Belastingdienst is opgesteld, stimuleert zzp'ers om voor meerdere opdrachtgevers te werken (gemiddeld doen ze dat voor acht opdrachtgevers per jaar), wat bijdraagt aan het voorkomen van schijnzelfstandigheid. Daarnaast kunnen zelfstandige die via het platform van Temper werken onderhandelen over het uurtarief en lopen zij commercieel risico.
Voor opdrachtgevers bieden deze maatregelen extra bescherming, omdat het duidelijkheid schept over de relatie met de zzp’er. Het helpt bedrijven om aan te tonen dat zij de wet volgen en dat er geen sprake is van verkapt dienstverband.
Wil je meer weten over werken met zzp’ers via Temper en een flexibele schil rond je bedrijfskern bouwen? Boek een gratis demo en we vertellen je er graag meer over.
